فرش دستباف ایرانی دارای تاریخچه‌ای بسیار غنی و طولانی است که به هزاران سال پیش بازمی‌گردد. این هنر سنتی از زمان‌های باستان در فرهنگ و تمدن ایرانیان جایگاه ویژه‌ای داشته و نقش مهمی در زندگی روزمره و همچنین در صنعت و تجارت ایران ایفا کرده است. در زیر به برخی از دوره‌های مهم در تاریخچه فرش دستباف ایرانی اشاره می‌شود
تمدن ایلامی: برخی از قدیمی‌ترین شواهد فرش‌بافی در ایران به تمدن ایلامی بازمی‌گردد که حدود 2500 سال پیش از میلاد در جنوب غربی ایران واقع بود.
تمدن پازیری: قدیمی‌ترین فرش دستباف کشف شده در جهان به نام "پازیریک" مربوط به حدود 500 سال پیش از میلاد است که در تپه‌های پازیریک در سیبری یافت شده و به فرهنگ‌های سکایی مربوط می‌شود.
دوره ساسانی: در این دوره، فرش‌بافی به اوج خود رسید و شاهان ساسانی از فرش‌های بزرگ و گران‌قیمت در قصرهای خود استفاده می‌کردند. فرش‌های معروفی چون فرش بهارستان یا فرش بهار خسرو از این دوره است.
دوران عباسیان: در این دوره، فرش‌بافی ایرانی با تکنیک‌ها و طرح‌های پیچیده‌تری توسعه یافت و به سایر نقاط جهان اسلام صادر شد.
شکوفایی هنر فرش‌بافی: دوره صفویه به عنوان یکی از دوره‌های طلایی فرش‌بافی ایرانی شناخته می‌شود. شاه عباس بزرگ به طور ویژه به این صنعت توجه داشت و شهرهایی مانند اصفهان، تبریز، کاشان و کرمان به مراکز مهم فرش‌بافی تبدیل شدند.
تجارت جهانی: در این دوره، فرش‌های ایرانی به عنوان کالای تجاری مهم به اروپا و دیگر نقاط جهان صادر می‌شدند و به دلیل کیفیت بالا و طرح‌های زیبا مورد تحسین قرار می‌گرفتند.
ادامه و تحول هنر فرش‌بافی: در این دوره‌ها، هنر فرش‌بافی همچنان پررونق بود و طرح‌ها و نقشه‌های جدیدی به این هنر افزوده شد. بسیاری از فرش‌های ارزشمند ایرانی در این دوران به بازارهای جهانی راه یافتند.
نوآوری و صادرات: امروزه فرش دستباف ایرانی همچنان جایگاه ویژه‌ای در بازارهای جهانی دارد و با استفاده از طرح‌ها و رنگ‌های مدرن، همچنان به عنوان یکی از محصولات صادراتی مهم ایران محسوب می‌شود.
فرش دستباف ایرانی نه تنها به عنوان یک کالای هنری و تزئینی، بلکه به عنوان یک نماد فرهنگی و تاریخی از هویت ملی ایران شناخته می‌شود. این هنر سنتی با تکنیک‌های پیچیده و طراحی‌های متنوع، همچنان در سراسر جهان محبوبیت دارد.